Proces ciągłego kształcenia
Kształcenie ustawiczne realizowane może być w różnych formach. Wybór zależy od możliwości i potrzeb zainteresowanych oraz osobistych predyspozycji.
Proces ciągłego kształcenia może odbywać się poprzez:
- Kształcenie formalne
- To nauka w systemie oświaty (od nauczania początkowego do policealnego) oraz szkolnictwa wyższego (studia wyższe, doktoranckie). Edukacja ta prowadzi do uzyskania kwalifikacji potwierdzonych świadectwem, zaświadczeniem o ukończeniu szkoły, certyfikatem, dyplomem.
- Kształcenie pozaformalne
- Realizowane jest poza formalnym systemem edukacji. Obejmuje wszystkie rodzaje szkoleń (np. kursy doskonalące kwalifikacje zawodowe, seminaria, konferencje, wykłady, prywatne lekcje, „kształcenie na odległość” za pośrednictwem korespondencji lub mediów elektronicznych). Nie powoduje zmiany w poziomie wykształcenia. Może kończyć się uzyskaniem świadectwa lub nie.
- Kształcenie nieformalne
- Ma charakter niezinstytucjonalizowany, polega na samodzielnym uczeniu się, bez udziału nauczyciela. W samokształceniu najczęściej korzysta się z zasobów informacyjnych bibliotek, programów komputerowych i z sieci Internetu, z programów edukacyjnych emitowanych przez telewizję i radio.
Kształcenie i szkolenie dorosłych realizowane jest przez następujące instytucje/organizacje:
- Centra Kształcenia Ustawicznego (CKU)
- Zajmują się kształceniem i doskonaleniem dorosłych w szkołach wchodzących w skład centrum oraz w formach pozaszkolnych.
- Centra Kształcenia Praktycznego (CKP)
- Zapewniają warsztaty dla prowadzenia kształcenia zawodowego, szkoleń i praktyk zawodowych.
- Szkoły dla dorosłych
- Oferują kształcenie w formie: dziennej, wieczorowej i zaocznej. Należą tu: szkoły: podstawowe, gimnazja, szkoły zasadnicze zawodowe oraz średnie ogólnokształcące i zawodowe.
- Szkoły wyższe
- Oferują studia w systemie dziennym, wieczorowym, zaocznym i eksternistycznym. Umożliwiają uzyskanie stopni i tytułów: dyplomu licencjata, inżyniera, magistra, doktora. Prowadzą studia podyplomowe.
- Placówki naukowe, ośrodki badawczo-rozwojowe
- Prowadzą kursy szkoleniowe oraz studia podyplomowe.
- Ośrodki szkolenia, dokształcania i doskonalenia kadr, stowarzyszenia, fundacje, spółki
- Realizują działalność oświatową w zakresie doskonalenia zawodowego.
- Izby rzemieślnicze
- Organizują szkolenia w zakresie doskonalenia zawodowego oraz przeprowadzają egzaminy kwalifikacyjne.
- Pracodawcy
- Mogą organizować programy szkoleń dla własnej kadry.